Wat is een omgevingsmanager?

Een omgevingsmanager speelt een essentiële rol in complexe projecten waarbij verschillende belanghebbenden en milieufactoren betrokken zijn. Deze specialist is verantwoordelijk voor het beheren van de relaties tussen het project en de omgeving, met als doel om projecten soepel te laten verlopen door samenwerking te bevorderen en conflicten te voorkomen. In de context van aanbestedingen is de omgevingsmanager van groot belang voor het behouden van draagvlak, zowel onder publieke als private belanghebbenden, en voor het voldoen aan wettelijke en milieueisen.

In dit artikel bespreken we wat een omgevingsmanager doet, welke vaardigheden cruciaal zijn voor succes in deze rol en hoe bedrijven kunnen profiteren van een effectieve omgevingsmanager bij hun projecten.

Wat doet een omgevingsmanager?

Een omgevingsmanager is verantwoordelijk voor het onderhouden van goede relaties met alle betrokkenen in een project, zoals omwonenden, gemeenten, belangenorganisaties en opdrachtgevers. De omgevingsmanager zorgt ervoor dat het project zo min mogelijk hinder veroorzaakt voor de omgeving en dat belangen van externe partijen goed worden geïntegreerd in de projectuitvoering.

1.1. Taken en verantwoordelijkheden

De omgevingsmanager heeft een breed takenpakket, waarbij de volgende verantwoordelijkheden centraal staan:

• Stakeholderanalyse en -management: Identificeert en analyseert alle belanghebbenden die invloed kunnen hebben op of worden beïnvloed door het project. Dit helpt bij het opstellen van een communicatieplan en het anticiperen op mogelijke bezwaren.
• Vergunningen en wet- en regelgeving: Beheert en coördineert de vergunningsaanvragen en zorgt ervoor dat het project voldoet aan alle relevante regels, zoals milieuwetten en veiligheidsnormen.
• Communicatie en voorlichting: Informeert belanghebbenden over de voortgang van het project en luistert naar hun zorgen en feedback.
• Risico- en omgevingsbeheer: Identificeert potentiële risico’s die invloed kunnen hebben op de omgeving of het project en stelt maatregelen op om deze te beheersen.

Belang van een omgevingsmanager in aanbestedingen

De rol van een omgevingsmanager is van grote waarde in het aanbestedingsproces. Aanbestedende diensten hechten steeds meer waarde aan sociale en milieuvriendelijke projectoplossingen. Een effectieve omgevingsmanager kan helpen bij het opbouwen van draagvlak en het voorkomen van vertragingen door belanghebbenden tijdig en passend te betrekken.

2.1. EMVI en omgevingsmanagement

Bij veel aanbestedingen worden punten toegekend aan het onderdeel Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI), waar aspecten zoals duurzaamheid en omgevingsmanagement zwaar meewegen. Door een goed omgevingsmanagementplan te presenteren, kan een bedrijf zich onderscheiden van concurrenten en laten zien dat het omgevingsfactoren serieus neemt.

2.2. Risicomanagement en conflictoplossing

Een omgevingsmanager is ook cruciaal bij het beperken van projectrisico’s. Door het anticiperen op mogelijke klachten en bezwaren uit de omgeving kan de omgevingsmanager proactief handelen, waardoor vertragingen en kostenoverschrijdingen worden voorkomen.

Het proces van omgevingsmanagement

Omgevingsmanagement bestaat uit meerdere stappen, die gericht zijn op het identificeren van belanghebbenden, het anticiperen op mogelijke conflicten en het waarborgen van de naleving van wettelijke eisen.

3.1. Stakeholderanalyse

De eerste stap is het uitvoeren van een stakeholderanalyse. Hierbij identificeert de omgevingsmanager alle belanghebbenden, hun invloed en belangen. Dit is cruciaal om te begrijpen welke partijen betrokken zijn en welke invloed zij hebben op het succes van het project.

3.2. Communicatieplan opstellen

Op basis van de stakeholderanalyse stelt de omgevingsmanager een communicatieplan op. Dit plan beschrijft hoe, wanneer en met welke boodschap de verschillende belanghebbenden geïnformeerd worden. Open en transparante communicatie helpt om vertrouwen te winnen en een goede relatie met de omgeving op te bouwen.

3.3. Vergunningen en juridische eisen

Het voldoen aan alle vergunningen en juridische eisen is een ander belangrijk aspect van omgevingsmanagement. De omgevingsmanager coördineert de vergunningsaanvragen en zorgt ervoor dat het project voldoet aan alle wettelijke verplichtingen.

3.4. Monitoring en evaluatie

Tijdens de uitvoering van het project blijft de omgevingsmanager de situatie monitoren en regelmatig evalueren. Dit houdt in dat de omgevingsmanager actief let op mogelijke problemen en de communicatie en acties daarop aanpast. Het proces eindigt vaak met een evaluatie om lessen te trekken voor toekomstige projecten.

Essentiële vaardigheden voor een omgevingsmanager

Een succesvolle omgevingsmanager beschikt over een breed scala aan vaardigheden die nodig zijn om effectief te kunnen werken binnen complexe projecten.

4.1. Communicatievaardigheden

Goede communicatievaardigheden zijn van cruciaal belang voor een omgevingsmanager. Het is belangrijk om informatie helder over te brengen, zodat belanghebbenden de projectdoelstellingen en de impact ervan begrijpen. Actief luisteren is ook essentieel om de zorgen van stakeholders op te kunnen vangen en daar passend op in te spelen.

4.2. Onderhandelingsvaardigheden

In sommige gevallen moet de omgevingsmanager onderhandelen met belanghebbenden om tot een compromis te komen. Dit vereist tact, inlevingsvermogen en een goed gevoel voor de belangen van alle partijen.

4.3. Juridische kennis

Omdat de omgevingsmanager te maken krijgt met vergunningen en wetgeving, is een basiskennis van juridische zaken een must. Dit helpt om juridische risico’s te herkennen en te voorkomen.

4.4. Risicomanagement

Een omgevingsmanager moet in staat zijn om potentiële risico’s te identificeren en te beheren. Dit omvat het inschatten van de impact van het project op de omgeving en het ontwikkelen van strategieën om risico’s te minimaliseren.

Veelvoorkomende uitdagingen voor omgevingsmanagers

Omgevingsmanagers krijgen te maken met verschillende uitdagingen die kunnen variëren afhankelijk van het project en de locatie. Hieronder bespreken we enkele van de meest voorkomende problemen.

5.1. Tegengestelde belangen van belanghebbenden

In complexe projecten kunnen verschillende belanghebbenden tegengestelde belangen hebben. Omgevingsmanagers moeten leren balanceren tussen de belangen van de opdrachtgever en de behoeften van de omgeving, zoals omwonenden en lokale organisaties.

5.2. Strikte vergunningsvereisten

Het voldoen aan vergunningsvereisten kan tijdrovend zijn en zorgen voor vertragingen in het project. Een omgevingsmanager moet ervoor zorgen dat aan alle regels wordt voldaan zonder dat dit de voortgang van het project belemmert.

5.3. Onverwachte verstoringen

Tijdens de uitvoering van een project kunnen onverwachte problemen ontstaan, zoals klachten van omwonenden of nieuwe wetgeving. Een omgevingsmanager moet flexibel zijn en snel kunnen reageren om te voorkomen dat het project wordt beïnvloed.

Het belang van een omgevingsmanager voor project- en aanbestedingssucces

Een omgevingsmanager draagt bij aan het succes van projecten door potentiële obstakels in de omgeving te herkennen en proactief aan te pakken. Bedrijven die investeren in omgevingsmanagement hebben vaak meer kans om aanbestedingen te winnen, omdat ze laten zien dat ze zich bewust zijn van hun impact op de omgeving.

6.1. Draagvlak creëren

Een omgevingsmanager helpt om draagvlak te creëren voor het project, wat essentieel is voor het behouden van een positieve relatie met de omgeving. Door stakeholders vroegtijdig te betrekken, kunnen mogelijke bezwaren worden geïdentificeerd en opgelost voordat ze uitgroeien tot grote problemen.

6.2. Kosten besparen

Door potentiële problemen vroegtijdig aan te pakken, helpt een omgevingsmanager bij het beperken van kosten die kunnen ontstaan door vertragingen of juridische complicaties. Het zorgvuldig plannen en beheren van omgevingsfactoren draagt bij aan een efficiëntere projectuitvoering.

Conclusie

Een omgevingsmanager is onmisbaar in projecten die invloed hebben op de omgeving, omdat deze specialist zorgt voor harmonie tussen de belangen van het project en de omgeving. Door effectief omgevingsmanagement kunnen projecten soepeler verlopen, met minder weerstand van belanghebbenden en minder risico op vertragingen. Het is essentieel voor bedrijven om een ervaren omgevingsmanager in te schakelen, zeker bij projecten waarbij de impact op de omgeving groot is.

Door de juiste vaardigheden en strategieën in te zetten, kunnen omgevingsmanagers helpen bij het creëren van een gunstige omgeving voor de projectuitvoering en het behalen van de projectdoelen.